โบราณสถานในจังหวัดกำแพงเพชร

โบราณสถานในจังหวัดกำแพงเพชร

• เจดีย์วัดวัดในเมืองนครชุม
• จากการศึกษาพบเจดีย์ในเมืองนครชุมที่ยังสมบูรณ์ 5 วัด 

 โบราณสถานวัดพระบรมธาตุ 

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่ในกลางเมืองนครชุม ริมฝั่งแม่น้ำตะวันตก

       เจดีย์ประธาน : สันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลมาจากประเทศพม่า

โบราณสถานวัดซุ้มกอ

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเมืองนครชุมทางด้านทิศใต้ ริมถนนสายกำแพงเพชร-สุโขทัย

       เจดีย์ประธาน : เป็นเจดีย์ทรงกลมหรือทรงระฆังแปดเหลี่ยมก่อด้วยอิฐ ส่วนยอดเหนือองค์ระฆังขึ้นไปพังทลายหมดแล้ว ทางด้านหน้าเจดีย์ประธานมีฐานวิหารขนาดเล็ก 1 หลัง

โบราณสถานวัดเจดีย์กลางทุ่ง

       ที่ตั้ง : อยู่นอกเมืองนครชุมทางด้านทิศใต้ ริมถนนสายกำแพงเพชร-สุโขทัย

       เจดีย์ประธาน : ทรงดอกบัวตูมหรือทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ สภาพค่อนข้างสมบูรณ์ รูปทรงขององค์เจดีย์ประกอบด้วย ฐานหน้ากระดานสี่เหลี่ยมลดหลั่นกัน 3 ชั้น ถัดขึ้นไปเป็นฐานบัวลูกแก้ว อกไก่ ชั้นแว่นฟ้า และส่วนเรือนธาตุย่อเหลี่ยมไม้สิบสอง ที่รองรับส่วนยอดของเจดีย์ทรงดอกบัวตูม

โบราณสถานวัดหนองยายช่วย

       ที่ตั้ง : อยู่นอกเมืองนครชุมทางด้านทิศใต้ โดยตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของโบราณสถานวัดหนองลังกา

       เจดีย์ประธาน : เป็นเจดีย์ทรงกลมหรือทรงระฆังก่อด้วยอิฐ ฐานเขียงด้านล่างเป็นฐานสี่เหลี่ยมหน้ากระดาน ถัดขึ้นไปเป็นฐานหน้ากระดานแปดเหลี่ยมและฐานบัวแปดเหลี่ยมซ้อนลดหลั่นกันขึ้นไป ชั้นมาลัยเถารองรับองค์ระฆังเป็นแบบบัวถลา องค์ระฆังค่อนข้างเล็กและตั้งอยู่ในตำแหน่งที่สูง นับเป็นเจดีย์ทรงระฆังที่มีลักษณะคล้ายกับเจดีย์ทรงระฆังทางฝั่งเมืองกำแพงเพชร โดยเฉพาะการทำชั้นฐานบัวแปดเหลี่ยมรองรับชั้นมาลัยเถา สำหรับทางด้านหน้าเจดีย์ประธานมีวิหาร ขนาด 5 ห้อง หรือ ห้าช่วงเสาก่อด้วยอิฐ 1 หลัง

โบราณสถานวัดหม่องกาเล

       ที่ตั้ง : อยู่นอกเมืองนครชุมทางด้านทิศใต้ โดยตั้งอยู่ทางด้านทิศใต้ของโบราณสถานวัดหนองพิกุล

       เจดีย์ประธาน : เป็นเจดีย์ทรงกลมหรือทรงระฆังศิลปะสุโขทัยก่อด้วยอิฐ มีซุ้มพระยื่นออกมาจากฐานทั้ง 4 ด้านชั้นมาลัยเถารองรับองค์ระฆังเป็นแบบบัวถลา องค์ระฆังค่อนข้างเพรียวหรือชะลูด ปากระฆังไม่ผายออกมากนัก ถัดจากองค์ระฆังเป็นส่วนที่เรียกว่าบัลลังก์สำหรับส่วนยอดขององค์เจดีย์หักพังทลายเกือบหมด เหลือหลักฐานเฉพาะส่วนของแกนปล้องไฉน

• เจดีย์วัดในเมืองกำแพงเพชร
• จากการศึกษาพบเจดีย์ในเมืองนครชุมที่ยังสมบูรณ์ 8 วัด 

วัดกะโลทัย

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเมืองทางด้านทิศตะวันออก อยู่หลังโรงเรียนจงสวัสดิ์ ถนนชากังราว

       เจดีย์ประธาน : เป็นทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ก่อด้วยอิฐและศิลาแลง ซึ่งมีอยู่เพียงแห่งเดียวในฝั่งจังหวัดเมืองกำแพงเพชร อาจกล่าวได้ว่าเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ของโบราณวัดกะโลทัย น่าจะเป็นโบราณสถานร่วมสมัยกับนครชุม

วัดช้าง

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเมืองกำแพงเพชรใกล้กับประตูเมืองวัดช้าง

       เจดีย์ประธาน : อยู่ถัดจากวิหารไปทางด้านหลัง เป็นเจดีย์ทรงกลมหรือทรงระฆัง ฐานสี่เหลี่ยม ตอนล่างของเจดีย์ประธานประดับด้วยช้างปูนปั้นครึ่งตัว จำนวน ๑๘ เชือก ฐานด้านหน้ามีซุ้มยื่นออกมา ถักขึ้นไปเป็นฐานแปดเหลี่ยม ซ้อนลดหลั่นกันรองรับชั้นมาลัยเถา

วัดตะแบกลาย

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเทือกทางด้านทิศตะวันออก โดยห่างจากโบราณสถานวัดตาเถรขี่เกวียน

       เจดีย์ประธาน : มีลักษณะเป็นเจดีย์ทรงกลมหรือทรงระฆัง ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม สภาพตอนนี้อิฐร่วงทรุดโทรม เป็นเพียงส่วนปากระฆังเท่านั้น

วัดเชิงหวาย 

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเมืองทางทิศตะวันออก ริมคลองชลประทาน (ท่อทองแดง) โดยอยู่ถัดจากโบราณวัดดงหวาย ไปทางทิศตะวันออกเฉียงยงเหนือ

       เจดีย์ประธาน : เป็นเจดีย์ทรงระฆัง เหลือฐานเขียงสี่เหลี่ยมและส่วนขององค์ระฆัง ซึ่งปรากฏร่องรอยของการก่อมุขยื่นออกมาเป็นซุ้มพระ

วัดพระนอน

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเมืองทางด้านทิศเหนือในเขตอรัญญิก โดยอยู่ทางด้านทิศใต้ของโบราณสถานวัดพระสี่อิริยาบถ

       เจดีย์ประธาน : เป็นเจดีย์ทรงระฆัง ฐานล่างสุดก่อเป็นฐานหน้ากระดานสี่เหลี่ยม ด้านหน้าของเจดีย์ทำเป็นซุ้มพระหรือมุขเล็กๆ ยื่นออกมา ถัดขึ้นไปเป็นฐาน 

วัดรามรณรงค์

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่นอกเมืองทางทิศเหนือในเขตอรัญญิก ใกล้กับโบราณสถานวัดตะแบก

       เจดีย์ประธาน : ที่ตั้ง ตั้งอยู่บนฐานประทักษิณ โดยที่มุมของฐานประทักษิณ จะมีร่องรอยของเจดีย์ประจำมุมที่ยังเหลือร่องรอย

       กลุ่มเจดีย์ราย : เป็นเจดีย์ทรงระฆังหรือทรงกลม เหลือหลักฐานเฉพาะส่วนของฐานเชียงหน้ากระดานแปดเหลี่ยม

วัดช้างรอบ 

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่ในตำแหน่งที่เป็นจุดสูงสุดของเนินเขาลูกรังในเขตอรัญญิกเมืองกำแพงเพชร โดยอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของโบราณสถานวัดสิงห์

       เจดีย์ประธาน : ทำฐานล่างเป็นฐานสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ ประดับช้างปูนปั้นครึ่งตัวจำนวน68 เชือก ตัวช้างปั้นด้วยปูน แกนโลกในศิลาแลง หัวและขาสองขาหน้าโผล่พ้นจากผนัง 

วัดสิงห์

       ที่ตั้ง : ตั้งอยู่ในเขตอรัญญิก ถัดจากโบราณวัดพระสี่อิริยาบถไปทางทิศเหนือ 

       เจดีย์ประธาน : มีกำแพงแก้วล้อมรอบ โดยกำแพงแก้วสร้างต่อจากฐานประทักษิณ ซึ่งทำให้ส่วนหลังของฐานประทักษิณอยู่ภายในกำแพงแก้วเช่นเดียวกับโบราณสถานวัดพระสี่อิริยาบถ